دربارۀ خالق: برهان‌الحق

3 آوریل, 2013
 
 
OE2س: آیا می‌توان هر دین و مسلکی را حق و طریق الی‌الله دانست؟

ج: هر مذهب و مسلکی که تحت قواعد دینی، و پایه‌اش روی پایۀ ‌توحید و یکتاپرستی و خدمت به خلق باشد، از طرفی هم مغایر و مخالف با اصول عقاید کتب آسمانی نباشد، البته پیروان آن طریق به سوی خدا هدایت خواهند یافت.


س: آیا درک ذات حق برای مخلوق امکان‌پذیر است؟

ج: درک ذاتِ حق که خالق کل مخلوق است برای مخلوق امکان‌پذیر نیست، و الا خالق هم مخلوق محسوب می‌گردد. زیرا به قاعدۀ علمی و عقلی هم وقتی فکر شود، مسلم می‌دارد که هیچ مصنوعی پی به کنه ذات صانعش نخواهد برد. مثلاً یک قاب ساعت و یا یک دستگاه مخابراتی هر چقدر هم منظم کار کند، ولی غیر ممکن است که درک ماهیت صانع خود نماید.


س: آیا خداوند دیده می‌شود یا خیر؟

ج: خداوند هیچ وقت پوشیده و پنهان نیست و همیشه هویدا و آشکار است، ولی دیدۀ مخلوق قدرت دیدن آن را ندارد. چنان‌که در قرآن می‌فرماید: یعنی « و هنگامی که آمد موسی به وعده‌گاه ما و سخن گفت با او پروردگارش گفت: پروردگارا مرا بنمایان که بنگرم به سوی تو، گفت: هرگز نخواهی مرا دید ولیکن بنگر به سوی کوه تا اگر آرام گرفت بر جای خود به زودی مرا بینی پس آن زمان که تابید نور پروردگار او به کوه گردانیدش هموار و موسی بی‌هوش بیفتاد و هنگامی که به هوش آمد گفت: منزهی تو بازگشتم به سوی تو و منم نخستین ایمان آورندگان. » (سورۀ ۷ ، آیۀ ۱۴۳)

به عبارت واضح‌تر هوا که یکی از مخلوقات است و با این‌که هر موجودی از آن بهره می‌برد و هر ذی‌حیاتی آن را استنشاق می‌نماید مع‌الوصف نمی‌تواند آن را ببیند، مضافاً هر شخص زنده با این‌که می‌داند جان دارد اما دیدن جان بر او میسر نیست، و قس‌علی‌هذا.


س: اولاً تجسم حق تعالی جایز است یا خیر؟ ثانیاً چگونه می‌توان خدا را شناخت؟

ج: حق تعالی جسم ندارد تا امکان تجسم داشته باشد، فقط در دو حالت است که اشخاص می‌توانند حق‌بین شوند:

اول آنکه، از آنجایی که جلوۀ نور ذات حق بر جمیع اشیا احاطه دارد، یعنی خدا بر مخلوق محیط و مخلوق در مقابل خدا محاط هستند، پس هرگاه کسی با حضور قلب و از خود بی‌خود شدن به حالت و کیفیتی رسید که به جز خدا نبیند، در این صورت به هر چه بنگرد خدا بیند. چنان‌که در قرآن مجید می‌فرماید: یعنی «مر خدا را است آنچه در آسمان‌ها و آنچه در زمین است، و خداوند است به همه چیز فرا گیرنده. » (سورۀ ۴ ، آیۀ ۱۲۶)

دوم آنکه، اگر کسی در نتیجۀ حق‌جویی و حق‌پرستی و حق‌گویی به مرحلۀ حق‌شناسی و حق‌بینی رسید، آن‌گاه جلوۀ نور ذات حق به هر مظهری ظاهر شود، آن را خواهد شناخت.